Lisede TYT ve AYT çalışmaya hangi sınıflarda başlanmalı?

Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YKS) sistemi içinde, Temel Yeterlilik Sınavı (TYT) ve Alan Yeterlilik Sınavı (AYT) hem birbirini tamamlayan hem de farklı çalışma stratejilerini gerektiren iki farklı sınav olarak karşımıza çıkıyor.

TYT, ağırlıklı olarak 9 ve 10. sınıf konularını içermekle birlikte, adayların işlem becerilerini, soru çözme hızlarını, stres yönetimlerini, okuduğunu anlama ve çözümleme yapabilme becerilerini ölçer. Bu noktada, özellikle “yeni nesil soru” anlayışı, sadece ezbere dayalı bir çalışma yönteminden ziyade, adaylardan çok fazla kitap okumalarını ve analitik çözümleme becerileri üzerine yoğunlaşmalarını talep eder. Öyle ki, çok fazla çalışmasına rağmen doğru stratejileri izlemeyen bir aday TYT’den istediği sonucu alamayabilir.

Öte yandan AYT, ağırlıklı olarak 11 ve 12. sınıf konularını içermekle birlikte, daha çok adayların bilgi seviyesini ölçen, hedefledikleri alanlara yönelik bilgi birikimleriyle ön plana çıkmalarına olanak tanıyan bir yapıya sahiptir. AYT’de belirleyici olan her ne kadar adayların çalışma süreleri ve bilgi birikimleri olsa da; analitik beceriler, zaman ve stres yönetimi gibi olgular da yine büyük önem taşımaktadır.

YKS’ye yönelik en büyük yanılgı, 12. sınıfın “sınav senesi” olması ve TYT/AYT konularına 12. sınıfta başlanması üzerinedir. Halbuki, TYT’nin 9 ve 10. sınıf, AYT’nin de 11 ve 12. sınıf konularını ağırlıklı olarak içerdiği göz önünde bulundurulduğunda, dört senelik YKS konularını bir senede bitirmeyi planlamak oldukça zor görünmektedir.

Ayrıca, lise müfredatında yer alan konular, birbirinden bağımsız değil, birbirini tamamlayan ve iç içe geçmiş, kümülatif bir yapıya sahiptir. Buna göre, özellikle sayısal dersler için 9 ve 10. sınıf konularında ne kadar eksiklik varsa, 11 ve 12. sınıf konularının anlaşılması ve özümsenmesi o oranda zor olacaktır. Örneğin AYT matematik konularından olan trigonometrinin anlaşılması için, rasyonel sayılar, 1. ve 2. dereceden denklemler, geometride açılar gibi konuların iyi bilinmesi gerekmektedir. Benzer şekilde, yine AYT matematik konularından olan türevin anlaşılması için, fonksiyonlar, üslü sayılar, logaritma, 1. ve 2. dereceden denklemler gibi konuların iyi bilinmesi gerekmektedir.

Yukarıdaki olgular göz önünde bulundurulduğunda, YKS’de başarılı olabilmek için en etkili yöntem, 9. sınıftan itibaren her lise kademesinde öğrenilmesi gereken müfredatın en verimli şekilde özümsenmesidir. Elbette bu henüz 9. ya da 10. sınıftayken YKS senesiymiş gibi yoğun bir çalışma temposu içine girmek anlamına gelmemektedir.

Bahsedilen çalışma, 9. sınıftan itibaren okulda görülen tüm derslerin dikkatlice dinlenmesi, evde tekrar edilmesi ve YKS’ye uygun soruların çözümü için zaman ayırılması bazındadır. Önemli nokta, öğrencinin okulda bitirilen her bir konudan sonra o konuya yönelik bilgi birikimini değerlendirmesi ve herhangi bir konuyu tam anlamadan yeni konuya geçmemesidir. Çünkü yukarıda da belirtildiği üzere, tam anlaşılmayan her konu, ileride görülecek yeni konuların anlaşılmasını zorlaştırabileceği gibi, daha sonra geriye yönelik çalışma gerektireceğinden dolayı öğrenci için dezavantaj oluşturacaktır.

Bunların yanı sıra, her ne kadar YKS konuları okul müfredatlarında yer alsa da, YKS’de çıkabilecek tüm soru tiplerinin okulda gösterilmesi olanaklı değildir. Özellikle sayısal derslerde öğrencilerin, konulara yönelik mümkün olduğunca çok soru çözmeleri, çeşitli soru tiplerini ve çözüm yöntemlerini özümsemeleri açısından çok önemlidir. Öyle ki öğrenciler, okulda gördükleri tüm konuları anlamış olsalar da, öğrendikleri konuları tekrar etmedikleri ya da geriye yönelik testler çözmedikleri sürece, gerekli bilgileri hafızalarında tutmaları çok olası olmayacaktır.

Yaz tatilleri, YKS’ye hazırlıkta kilit bir öneme sahiptir. Çeşitli sebeplerden dolayı yıl içinde tam anlaşılmamış, çalışılmamış ya da çalışılsa bile unutulmuş konuların yeniden tekrarı için yaz tatilleri önemli bir fırsattır. Örneğin 11. sınıfa geçecek bir öğrenci için, yaz tatilini en verimli geçirmesinin yolu, TYT konularındaki eksiklerini tespit edip üç aylık süre içinde bunlara yoğunlaşmak ve 11. sınıfla beraber başlayacak olan AYT konularına yönelik mümkün olduğunca hazırlıklı olmaktır.

Benzer şekilde, 12. sınıfa geçecek bir öğrenci için yaz tatili, TYT konularını tekrar etmek, 11. sınıf AYT konularındaki eksikleri kapatmak için verimli geçirilmesi gereken bir fırsat olarak kullanılmalıdır.

Sonuç itibariyle, YKS sadece adayların çok çalışmalarına ya da bilgi seviyelerine değil, süreç yönetimlerine, stres ve zaman yönetimlerine, analitik çözümleme, odaklanma ve doğru çalışma stratejilerini kullanabilme becerilerine bağlı olan bir sistemdir. Başarılı bir sonuç elde etmek isteyen adayların, özellikle 11. sınıftan itibaren kalan süreci iyi yönetmeleri, eksiklerini analiz edip çalışmak üzere plan yapmaları, mümkün olduğunca çok fazla soru tipini görmeye çalışmaları büyük önem arz etmektedir.

Şafak Pekağır
Rehber Öğretmen
Bornova Sınav Kurs